Ðược ví như một “cô gái đẹp ngủ trong rừng”, Suối Giàng - Suối của trời là một điểm đến nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái - văn hóa hấp dẫn của huyện Văn Chấn và tỉnh Yên Bái. Ðông đảo du khách đến tham quan, du lịch tại đây đều mong muốn được tìm hiểu nét đặc sắc riêng có trong văn hóa dân tộc của đồng bào Mông địa phương.

Hương đất trời    

Nằm ở độ cao trên 1.300m so với mực nước biển, cách đây hơn vài trăm năm, tộc người Mông đến lập bản, lập làng sinh sống trên mảnh đất Suối Giàng. Và rồi, gắn với đời sống của đồng bào Mông Suối Giàng là hình ảnh cây chè tuyết Shan cổ thụ quý hiếm.

 Cây chè Shan tuyết Suối Giàng  được các nhà khoa học đánh giá là một trong những thủy tổ của cây chè, mang nhiều nguồn gen quý. Sống ở trên những triền núi cao, quanh năm mây mù che phủ, những cây chè Suối Giàng đã chắt lọc những tinh túy của trời, của đất để làm nên hương vị đặc trưng, riêng có. Đó là vị chát, ngọt tự nhiên hòa quyện trong từng chén trà.

Dưới bóng chè Shan tuyết

Huyện Văn Chấn đã đẩy mạnh việc quảng bá sản phẩm chè gắn với thu hút đầu tư khu du lịch sinh thái Suối Giàng. Huyện đã xây dựng và bảo vệ thành công nhãn hiệu độc quyền chè Shan tuyết Suối Giàng. Việc quần thể 400 cây chè Shan tuyết cổ thụ Suối Giàng đã được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam ghi nhận  là một dấu mốc quan trọng khẳng định giá trị và vị thế của cây chè Shan tuyết Suối Giàng.

Hiện nay, huyện Văn Chấn đã quy hoạch xây dựng khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng. Hệ thống đường giao thông bê tông sạch đẹp của Suối Giàng đã được đầu tư đến 7/8 thôn bản, thôn Pang Cáng được đầu tư xây dựng làng cổ dân tộc Mông, một số ngôi nhà đã được đầu tư khôi phục toàn bộ mái nhà cổ bằng ván gỗ pơ mu- cây gỗ đặc trưng gắn bó từ lâu đời của đồng bào dân tộc Mông

Chúng tôi đến đây, đã bắt gặp cảnh du khách sau khi ngắm thỏa thích những cây chè cổ thụ, đã cùng người dân hái chè, chụp ảnh. Du khách khi được mời nhập mâm cùng người Mông Suối Giàng và được chiêu đãi các món ăn đặc sản như rau cải Mèo, dưa mèo, mèn mén được chế biến từ hạt ngô thơm dẻo, xay nghiền thành bột qua 2 lần đồ chín. Không có tí hạt đường nào nhưng món mèn mén hấp dẫn du khách bởi vị thơm bùi, ngọt dịu của hạt ngô non trên nương. Ngoài ra, du khách còn được thưởng thức món thịt lợn cắp nách,  gà Mông  truyền thống đặc sản của dân tộc Mông.

Đến với suối Giàng, nhiều du khách sẽ say mềm môi khi nhấp  chén rượu ngô, rượu sắn được chế biến từ men kê chỉ riêng của người Mông Suối Giàng. Tất cả hòa quyện vào nhau, trở thành hương vị,cảm giác khó quên đối với mỗi du khách đến tham quan tại điểm dừng chân Suối Giàng trên chặng đường du lịch hằng năm.

Người dân thu hoạch chè Shan tuyết Suối Giàng

Thức dậy, miền du lịch…

Nếu may mắn, các du khách sẽ được tận mình chứng kiến không khí sôi động của mùa ăn cơm mới. Đây là lễ thức cúng tế nhằm cảm ơn trời đất cho mưa thuận gió hòa, tránh được dịch bệnh, gia đình có được vụ mùa bội thu, cả năm no đủ, mọi người khỏe mạnh. Một số gia đình còn kết hợp tổ chức lễ mừng cơm mới với lễ tạ ơn (người Mông gọi là lý trả ơn) để cho con cháu có dịp được báo hiếu công ơn dưỡng dục, sinh thành của cha mẹ. Khi tìm hiểu nghi lễ này và ngồi chung mâm với đồng bào Mông, nhiều người sẽ hiểu rõ hơn về nếp sống của người Mông cũng như lý do tại sao phải gìn giữ phong tục ngàn đời của cha ông để lại.

Xã Suối Giàng đã có 4 điểm đến để du khách đăng ký nơi ăn, chốn nghỉ khi có nhu cầu du lịch ở Suối Giàng dài ngày. Đó là hộ gia đình ông Sùng A Hềnh- thôn Pang Cáng, hộ gia đình ông Vàng Sái Sùng- thôn Giàng A, hộ gia đình chị Giàng Thị Xá (nhà sàn Tuân Xá)  và nhà sàn Tú Hải cùng ở thôn Giàng B. Không chỉ đáp ứng nhu cầu nghỉ lại của 20 - 30 du khách, chủ của các gia đình còn sẵn sàng giới thiệu, hướng dẫn du khách đến tìm hiểu quy trình sản xuất chè Shan tuyết, tham quan cảnh sắc vườn chè cổ thụ độc đáo, cùng hái chè, sao chè, thưởng thức hương vị chén chè mới và chụp ảnh cùng những cô gái Mông mến khách với nụ cười tươi luôn nở trên môi.

Còn chần chừ gì nữa, mời lữ khách hãy đến nơi này…

Nguyễn Nhật Thanh