Khách quốc tế đến Việt Nam liên tục giảm; 4 tháng đầu năm 2015, tốc độ tăng trưởng khách quốc tế là -12,8%. Khó khăn về chính sách visa lại đang là trở ngại khá lớn trong việc thu hút du khách quốc tế đến Việt Nam.

Khách quốc tế tăng trưởng âm!

Theo báo cáo của Hiệp hội Du lịch Việt Nam (HHDLVN), 5 năm trở lại đây, tỉ lệ tăng trưởng khách quốc tế của du lịch Việt Nam liên tục giảm, năm 2010 là 34,85% đến năm 2014 chỉ còn 4%. Đặc biệt, từ khi sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan HD981 trên vùng biển Việt Nam, lượng khách quốc tế đến Việt Nam liên tục giảm trong 11 tháng qua; chỉ tính riêng 4 tháng đầu năm 2015, chỉ số này là -12,8%. Con số trên tạo ra sự chấn động không nhỏ đối với ngành Du lịch.

Nguyên nhân của sự sụt giảm nghiêm trọng khách quốc tế, theo HHDLVN một phần do bất ổn chính trị thế giới, một phần do biến động kinh tế thế giới làm giảm nhu cầu đi du lịch của du khách. Trên thực tế, cơ chế quản lý hiện nay cũng một phần làm suy yếu hiệu lực của cơ quan quản lý nhà nước, ảnh hưởng đến khả năng chỉ đạo, liên kết các địa phương; công tác xúc tiến không chuyên nghiệp, kinh phí phân tán, không tổ chức được các chiến dịch lớn làm thay đổi thị trường. Bên cạnh đó, nhiều hoạt động văn hóa xã hội mang tính phong trào nhân danh phát triển du lịch đã góp phần làm mờ nhạt hình ảnh du lịch Việt Nam trong và ngoài nước; việc đầu tư xây dựng sản phẩm đặc thù và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch chưa được quan tâm đúng mức.

Hơn thế, sự khó khăn do các chính sách về visa đưa lại hiện là điều các doanh nghiệp lo nhất. Ông Nguyễn Văn Chấn – Giám đốc Công ty Du lịch APEC lo ngại về Luật Xuất nhập cảnh mới quy định việc du khách quốc tế muốn nhập cảnh vào Việt Nam lần thứ 2 phải sau lần đầu tiên 30 ngày; điều này gây cản trở không nhỏ cho việc thu hút du khách quốc tế đến Việt Nam cũng như việc hợp tác phát triển du lịch trong khu vực. Ông Phan Xuân Anh – Giám đốc Công ty Du ngoạn Việt bức xúc: lệ phí visa thu không đồng nhất, có nơi lên đến 100USD, ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch Việt Nam. Bà Nguyễn Thị Vân Anh – Tổng Giám đốc Hanoiredtour lo ngại việc giải quyết các thủ tục visa quá phức tạp, đăng ký visa ở Đại sứ quán Việt Nam tại một số nước phải qua nhiều khâu trung gian làm tăng tính không ổn định. Ông Vũ Duy Vũ – Giám đốc Chi nhánh Công ty lữ hành Saigontourist tại Hà Nội cho rằng việc thay đổi chính sách visa cho khách du lịch tàu biển từ visa nhóm sang visa cá nhân sẽ phải tốn nhiều thời gian để cơ quan quản lý, doanh nghiệp và du khách đăng ký visa cho hàng ngàn du khách tàu biển.

Ông Vũ Thế Bình – Chủ tịch HHLHVN nhìn nhận việc visa là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu góp phần thu hút khách du lịch quốc tế, trong khi đó Việt Nam lại không tranh thủ được lợi thế này, ngày càng tụt hậu so với các nước trong khu vực…

Mong chờ tháo gỡ     vướng mắc

Tại hội nghị “Các giải pháp cấp bách thúc đẩy du lịch Việt Nam phát triển” do HHDLVN tổ chức ngày 25/5/2015, các doanh nghiệp, hiệp hội đều mong chờ việc mở rộng diện miễn visa, đơn giản hóa thủ tục đăng ký visa, đăng ký visa tại cửa khẩu, đăng ký visa điện tử, đảm bảo thống nhất mức thu lệ ví visa. Ông Vũ Thế Bình – Chủ tịch HHLH Việt Nam cho biết, HHDL đang kiên trì kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục mở rộng diện miễn visa đơn phương cho một số thị trường trọng điểm, miễn lệ phí visa cho khách quốc tế đến Việt Nam 6 tháng cuối năm 2015, góp phẩn thúc đẩy tạo ra bước ngoặt mới thu hút du khách quốc tế đến Việt Nam, đẩy mạnh tăng trưởng du khách quốc tế thời gian tới. Ông Bình cũng kỳ vọng Chính phủ cùng vào cuộc, chỉ đạo ngành Du lịch đưa ra những giải pháp tích cực, khắc phục quyết liệt để khôi phục tình trạng tăng trưởng; đồng thời bày tỏ sự đáng tiếc khi các nước là thị trường du lịch mơ ước của thế giới lại không một nước nào lọt vào diện miễn visa của Việt Nam.

Tổng Giám đốc Hanoiredtour Nguyễn Thị Vân Anh, mong muốn việc đơn giản hóa thủ tục cấp visa, từ Đại sứ quán đến visa cửa khẩu. Bởi theo bà Vân Anh, các thị trường hướng đến của Hanoiredtour lại không nằm trong diện các nước được Việt Nam miễn visa; ngược lại, có phần thủ tục visa càng khắt khe hơn như Sri Lanka, các nước khu vực Trung Đông… Bà Vân Anh khẳng định: “Các nước có thủ tục xin cấp visa khó khăn không đồng nghĩa là không có tiềm năng du lịch. Nếu Nhà nước yêu cầu chúng tôi cam kết khách vào Việt Nam đúng mục đích du lịch thì chúng tôi sẵn sang cam kết và chịu trách nhiệm về điều đó”. Giám đốc Chi nhánh Công ty lữ hành Saigontourist tại Hà Nội Vũ Duy Vũ cho biết, hiện doanh nghiệp, du khách, cơ quan thực hiện xuất nhập cảnh đã thực hiện tốt Luật Xuất nhập cảnh; tuy nhiên, các hãng tàu biển vẫn đề xuất Chính phủ Việt Nam xem xét thực hiện thủ tục xuất nhập cảnh đơn giản như trước đây, để giảm áp lực về thủ tục hành chính cho các hãng tàu, tránh ảnh hưởng đến thời gian tham quan của du khách.

Đình Phong