Kim Bồng, cái tên rất đỗi thân quen đối với người dân Hội An (Quảng Nam) để chỉ một làng nghề nổi tiếng của xứ Quảng, ghi dấu nhiều công trình nghệ thuật và những giá trị văn hóa đặc sắc mãi còn lưu lại đến ngay nay, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế ghé tới thăm.

Đường vào làng mộc Kim Bồng

Từ phố cổ Hội An về làng mộc Kim Bồng chỉ mất khoảng 10 phút di chuyển từ bến đò phố cổ đi về phía Nam, đoạn đường Bạch Đằng ven sông rồi đi tuyến đò Hội An – Cẩm Kim. Khi đò đã tới bến, bạn đi bộ thêm đoạn ngắn gần vài trăm mét nữa là thấy thấp thoáng làng mộc Kim Bồng hiện ra trước mắt.

Toạ lac ở hữu ngạn hạ lưu sông Thu Bồn chảy qua Hội An trước khi đổ ra biển. Làng mộc Kim Bồng đối diện phố cổ Hội An, bên kia con sông Hoài thuộc xã Cẩm Kim, thành phố Hội An (Quảng Nam), được hình thành từ thế kỉ 15. Làng mộc có trên 600 năm tuổi và là một thương hiệu của Hội An về đồ mộc với những nghệ nhân nổi tiếng từ thời vua chúa nhà Nguyễn. Kim Bồng là tên những người thợ mộc tự đặt cho làng với ý nghĩa cái cù lao bồng bềnh mới nổi. Vốn nằm trên địa thế sông nước thuận lợi cho việc vận chuyển bè gỗ, đóng tàu hạ thủy.

Sự ra đời và phát triển của làng mộc Kim Bồng, đã phục vụ nhu cầu đời sống người dân địa phương bao đời và cũng là một minh chứng cho một thời phồn thịnh, tấp nập nơi cảng thị cổ Hội An từ nhiều thế kỳ trước. Làng mộc Kim Bồng, còn là nơi đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển kho tàng di sản gắn liền với những công trình nhà cổ ở Hội An và cũng là nơi sản sinh ra bao thế hệ nghệ nhân bậc thầy, ghi dấu trên các công trình lớn với giá trị nghệ thuật còn được lưu lại đến ngày nay trên khắp mọi miền đất nước.

Sản phẩm mộc Kim Bồng ngày nay tuy không được bày bán hay quảng bá ở đâu, nhưng người yêu gỗ gần xa vẫn tìm đến Kim Bồng để đặt hàng. Và đâu đó trong đô thị cổ Hội An, kinh thành Huế đang trầm mặc cùng năm tháng luôn có bóng hình tài hoa của người thợ mộc Kim Bồng nơi đây. Và hôm nay, người làng Kim Bồng vẫn còn ngược xuôi các vùng miền để dựng nên những chiếc nhà giường cổ, ba gian hai chái. Một sản phẩm được tạo ra là cả quãng thời gian dài với bao công sức và tâm huyết. Vậy nên mỗi ngôi nhà, một bộ bàn ghế đều mang những dấu ấn tài hoa của người thợ làng Kim Bồng.

Chương trình Làng Việt “Qua miền văn hóa Hội An”,  vào tháng 8/2007.

Đến với Kim Bồng, du khách còn có cơ hội dạo qua một làng chài nhỏ ven sông cực kỳ thơ mộng ngay cạnh làng. Bạn có thể thử cảm giác ngồi trên chiếc cầu bằng tre vào một chiều gió mát và ngắm nhìn phố cổ Hội An từ xa với những chuyến đò tấp nập qua lại cập bến vào làng mộc Kim Bồng. Một nơi gắn liền với những giá trị truyền thống của mảnh đất cổ kính và cũng là cái tên khắc ghi vào tâm khảm của những người con phố cổ Hội An.

Từ ngày tỉnh Quảng Nam triển khai phong trào nông thôn mới gắn với phát triển mô hình làng nghề kết hợp du lịch, nhiều dự án đã làm đổi mới bộ mặt làng nghề. Trong đó cầu Cẩm Kim nối đôi bờ xã Cẩm Kim (làng mộc Kim Bồng) với phố cổ Hội An được khánh thành từ đầu năm 2016 là một trong những thay đổi có ảnh hưởng tích cực nhất đến đời sống người dân và hoạt động du lịch nơi đây. Với sự khôi phục của một làng nghề truyền thống, ngày nay làng mộc Kim Bồng đã trở thành một địa điểm du lịch thu hút rất nhiều du khách đếm tham quan và tìm hiểu không chỉ những người yêu thích nghệ thuật mà còn làm say mê những du khách có niềm yêu thích đặc biệt với những nét văn hóa đặc sắc của những làng nghề truyền thống của Hội An, Quảng Nam. Du khách đến đây, sẽ thật sự bị mê hoặc bởi những kiệt tác tại làng. Qua đó, bạn sẽ có cơ hội ghé thăm xưởng mộc, trực tiếp xem những nét chạm trổ của người thợ đầy khéo léo tài hoa nơi đây.

Bài và ảnh: Sơn Gia Phúc