Hiện nay, nhiều người Việt Nam khi ra nước ngoài thường mang thực phẩm vừa để sử dụng vừa biếu, tặng, đặc biệt, đối với những người thăm thân. Tuy nhiên vì có quy định khác nhau, nhiều quốc gia có hình thức xử phạt đối với việc mang thực phẩm khi nhập cảnh vào nước họ rất nặng. Thậm chí có thể phạt tù, lên đến nhiều năm.

Người đi cần phải tham khảo các thông tin về nước sở tại hoặc tham vấn các đơn vị tổ chức trước chuyến đi​ 

Các nước phạt ra sao?

Mới đây, một phụ nữ Việt Nam nhập cảnh vào Đài Loan (TQ) để thăm người thân, mang theo 2 chiếc bánh tét, tuy nhiên, người này lại không khai báo. Sau đó, cơ quan chức năng của Đài Loan (TQ) ban hành quyết định xử phạt số tiền 200 Đài tệ (tương đương 150 triệu đồng), nếu muốn nhập cảnh. Vì số tiền quá nhiều, người này từ chối nhập cảnh vào Đài Loan (TQ) và quay trở về nước.

Tương tự, vào hồi cuối năm 2018, bà L.T.U, phụ nữ gốc Việt đã mang gần 500 quả trứng vịt lộn sống, tổng trọng lượng trên 75kg nhập cảnh vào Singapore. Tuy nhiên, khi làm thủ tục nhập cảnh bà U. phải nộp phạt số tiền 7.000 USD (tương đương 150 triệu đồng), vì đã nhập trái phép số trứng nêu trên.

Bởi, theo quy định của Singapore, các thực phẩm tươi sống như trứng không được phép mang vào nước này, do lo ngại ngày vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Để nhập cảnh và mang theo các thực phẩm này thì phải được sự chấp thuận của cơ quan chức năng của Singapore, nếu không sẽ bị xử phạt tới 50.000 USD và có thể bị phạt tù đến 2 năm. Trường hợp tái phạm sẽ bị phạt 100.000 USD và có thể ngồi tù 3 năm.

Hiện nay, nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ có hình thức xử phạt rất nặng đối với việc mang thực phẩm hoặc các loại thức ăn chế biến từ thịt động vật, nếu không khai báo và được sự chấp thuận. Điển hình như, khi nhập cảnh vào Đài Loan (TQ), nếu mang theo thực phẩm là thịt và các loại làm từ thịt có thể sẽ bị phạt từ 10.000 đến 1 triệu Đài tệ (tương đương khoảng 7,5 triệu đồng đến 750 triệu đồng).

Hay khi nhập cảnh vào Úc (Australia), nếu không kê khai hoặc kê khai thiếu trên phiếu thông tin, hành khách có thể bị phạt dân sự lên tới 420.000 ASD (tương đương khoảng 7 tỷ đồng). Thậm chí, nếu nặng, hành khách có thể bị bắt giam. Tại Australia, các thực phẩm, nguyên liệu thực vật và các sản phẩm từ động vật đều là danh mục phải khai báo. Do đó, người mang theo một số ít hoặc các nguyên liệu để nấu ăn cũng sẽ bị phạt, nếu không khai báo và được chấp thuận.

Hay như tại Nhật Bản, hành khách mang thực phẩm tươi sống, thực phẩm qua chế biến, kể cả rau củ quả cũng phải tuân thủ các quy định về kiểm dịch. Trường hợp các loại thực phẩm đó không qua kiểm định và có giấy chứng nhận sẽ phải chịu phạt lên đến 1 triệu Yên Nhật (tương đương khoảng 200 triệu đồng). Tại Nhật, hành vi mang thực phẩm được cho là nguy hiểm nếu gian lận, thậm chí sẽ phải nhận án phạt ngồi tù tối đa là 3 năm.

Hành khách cần làm gì?

Vì sao việc tưởng chừng như đơn giản, mang theo bánh tét lại gây cản trở và khó khăn khi nhập cảnh vào Đài Loan (TQ)? Ông Nguyễn Thành Nghiệp, Tổng Giám đốc một công ty lữ hành quốc tế tại TP.HCM cho biết: “Với người dân Việt Nam, nhiều người vẫn nghĩ là việc mang theo thực phẩm chế biến sẵn, như bánh tét - bánh chưng là điều dễ dàng, không ảnh hưởng đến ai. Thế nhưng đối với các quốc gia trên thế giới thì việc này là có quy định”.

“Đặc biệt là loại thực phẩm chế biến từ thịt heo, thịt bò, thịt gà… lại có quy định rất rõ ràng, vì lo ngại các loại dịch bệnh. Do đó, Đài Loan (TQ) và nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ khác trên thế giới cấm khách từ các nơi khác nhập cảnh và mang theo các loại thực phẩm này hoặc các loại chế biến từ loại thịt này. Chiếu theo quy định của họ thì hành vi trên bị phạt 150 triệu đồng là nhẹ, còn nhiều trường hợp bị phạt rất nặng, thậm chí là ngồi tù”, ông Nghiệp nói thêm.

Ông Nguyễn Lân Hoài, hướng dẫn viên tour quốc tế đang làm việc tự do cho biết: “Trước đây, với hành vi mang thực phẩm không khai báo vào Đài Loan (TQ) thì chỉ bị phạt từ 50.000 Đài tệ (khoảng 38 triệu đồng). Thế nhưng, khi có dịch cúm lợn châu Phi bùng phát, Đài Loan (TQ) đã tăng mức phạt lên 200.000 Đài tệ cho lần vi phạm đầu tiên, kể từ 18/12/2018. Tương tự, vi phạm lần thứ 2, cũng bị phạt ở mức 500.000 Đài tệ lên mức 1 triệu Đài tệ (tương đương hơn 750 triệu đồng) như hiện nay”.

Hiện nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ cũng đang gia tăng mức xử phạt, nhằm ngăn chặn các loại bệnh dịch, an toàn vệ sinh thực phẩm từ khách nước ngoài nhập cảnh kèm thêm thực phẩm.

Mới đây, Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) đã có khuyến cáo đối với hành khách của hãng nhập cảnh vào một số quốc gia như Nhật Bản, Úc, Đài Loan và một số quốc gia, vùng lãnh thổ khác về việc mang theo các loại thực phẩm. Theo đó, Vietnam Airline đã khuyến cáo hành khách khi nhập cảnh các quốc gia như Nhật Bản, Úc, Đài Loan (TQ)… cần phải tuân thủ các quy định tránh bị phạt và góp phần ngăn chặn các dịch bệnh lây lan.

Thạc sỹ Nguyễn Chí Thành, Trường Đại học Công Nghệ TP.HCM cho biết: “Mỗi nước có những quy định khác nhau trong việc kiểm soát dịch bệnh và các loại thực phẩm khác nhau. Do đó, trước khi đi du lịch hay thăm thân, công tác… và mang thực phẩm, người đi cần phải tham khảo các thông tin về nước sở tại hoặc tham vấn các đơn vị tổ chức chuyến đi để tránh bị phạt tiền hoặc bị phạt tù. Hoặc chí ít cũng bị phiền toái trong chuyến đi”.

Ông Nghiệp cũng khuyến cáo: “Khách đi du lịch, đặc biệt là đối với người thăm thân cần phải đề nghị để được các nhân viên bán tour tư vấn kỹ lưỡng, tránh bị phạt tiền, mất thời gian, công sức đã chuẩn bị công phu trước đó. Chúng tôi cũng luôn nhắc nhở nhân viên khi bán tour cho khách phải tư vấn kỹ, tránh để xảy ra tình trạng này”.

Phong Vân