Tại buổi gặp gỡ với các nghệ sĩ lão thành tại TP.HCM hôm 13/10 vừa qua, đoàn công tác của Bộ VHTTDL do Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện dẫn đầu, đã nghe các nghệ sĩ chia sẻ nhiều tâm tư, tình cảm và những ý kiến đóng góp chân thành cho ngành điện ảnh Việt Nam nói riêng và văn hóa nghệ thuật nói chung.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện trò chuyện với các văn nghệ sĩ lão thành trước khi vào buổi gặp gỡ chính thức.

Mở đầu cuộc gặp gỡ, Bộ trưởng chia sẻ niềm vui mừng khi được gặp gỡ các thế hệ nghệ sĩ một thời vàng son của điện ảnh Việt Nam như NSND Trà Giang, Đoàn Dũng, Thế Anh; Huy Thành, Đào Bá Sơn; Minh Đức… và muốn lắng nghe ý kiến đống góp từ các nghệ sĩ để phát triển nền điện ảnh nước nhà trong tương lai, nhất là việc cổ phẩn hóa Hãng phim truyện Việt Nam đang gây xôn xao dư luận thời gian qua.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Chúng ta không thể ứng xử văn hóa như các ngành nghề khác. Một công ty cả ngàn tỷ đồng phá sản thì ngay sau đó sẽ có một công ty khác thay thế, nhưng một nhà hát không tồn tại thì không thể có ngay một nhà hát khác. Đó là cả một quá trình lâu dài”.

Liên quan đến việc cổ phần hóa Hãng Phim truyện Việt Nam, hầu hết văn nghệ sĩ thành phố đều bức xúc, xót xa. PGS.TS Trần Luân Kim, nguyên Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, cho rằng: “Bộ trưởng tổ chức cuộc gặp gỡ này là rất tốt. Anh em nghệ sĩ đã mong lâu lắm rồi. Việc chuyển từ bao cấp sang thị trường, triển khai xã hội hóa một cách rộng rãi, trong đó có cả văn hóa là hướng đi tất yếu. Tuy nhiên khi đưa ra các chính sách chung cho tất cả các ngành thì cũng phải tính đến cơ chế đặc thù riêng cho văn hóa. Làm phim bây giờ cực kì gian nan, cạnh tranh khốc liệt. Ngoài đam mê, tài năng thì phải có tiền. Tương lai phát triển điện ảnh Việt Nam theo nhu cầu phát triển tự nhiên của cuộc sống. Chúng ta nên khôi phục các hãng phim nhà nước. Tiếp tục tài trợ, nuôi dưỡng và phát động xã hội hóa để cả nhà nước và tư nhân cùng song hành phát triển điện ảnh”.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện bắt tay, thăm hỏi ân cần các nghệ sĩ lão thành.

Phó Giáo sư Trần Luân Kim cũng đưa ra đề xuất Nhà nước và Bộ VHTTDL nên có các chương trình hoạt động tổng thể để sắp xếp hoạt động phù hợp theo từng lĩnh vực. Bộ VHTTDL nên tổ chức các hội thảo chuyên đề mời đại diện các bộ ngành, chuyên gia đến tham dự, trao đổi. Việc chuyển các cơ sở điện ảnh như Hãng Phim truyện Việt Nam, Hãng Phim truyện hoạt hình... thành một hệ thống do Nhà nước quản lý là điều rất cần thiết nhưng vẫn phải đặc biệt quan tâm đến nhu cầu của thị trường, thị hiếu khán giả. Bên cạnh đó, Nhà nước sẽ là nơi tổ chức giới thiệu, xuất khẩu phim ra thị trường nước ngoài vừa để tuyên truyền giao lưu, quảng bá văn hóa, con người Việt Nam.

Đồng quan điểm này, đạo diễn, NSND Đoàn Dũng, chia sẻ: “Chúng ta không thể cổ phần hóa bằng mọi giá mà phải nghiên cứu tính đặc thù của cổ phần hóa, nhất là trong lĩnh vực văn hóa – điện ảnh. Phải tính đến giá trị tinh thần của văn nghệ sĩ để có được những tác phẩm để đời, đi vào lòng người bao thế hệ chứ không thể đánh giá bằng giá trị vật chất. Chuyện của điện ảnh nhưng cũng là vấn đề của cả nền văn học nghệt thuật nước nhà nói chung”.

Tại buổi gặp gỡ với Bộ trưởng, Đạo diễn NSND Huy Thành, tâm tư: “Trả lại vị trí của điện ảnh không ai làm được ngoài Nhà nước. Không thể đồng hóa văn hóa với các ngành khác, vì nó tạo ra giá trị tinh thần rất lớn cho con người. Không có đất nước nào mà không làm phim truyền thống, ngay cả nước Mỹ, Pháp hay Trung Quốc. Do vậy, Nhà nước không chỉ làm phim mà cần phát hành và phổ biến điện ảnh đến công chúng sâu rộng hơn nữa. Chuyện của Hãng Phim truyện Việt Nam đã “đánh động” cho các ngành văn học nghệ thuật khác. Bên cạnh những phim định hướng cũng rất cần có những tác phẩm sáng tạo tìm tòi để vươn ra thế giới. Tôi mừng là có cuộc gặp gỡ hôm nay. Và mừng nhất là Bộ trưởng rất thấu hiểu các vấn đề của ngành Văn hoá”.

Chia sẻ với Bộ trưởng, Đạo diễn, NSND Đào Bá Sơn, cho biết: “Tôi thường đến các rạp xem phim và vô cùng kinh ngạc bởi đa phần những người đến rạp hiện nay trong độ tuổi từ 14-27 tuổi, còn những độ tuổi trên đó hiếm lắm. Bởi vậy các phim Việt chiếu rạp hiện nay hầu hết cũng theo thị hiếu của nhóm đối tượng trên, còn các yếu tố khác như truyền thống, văn hóa… rõ ràng bị xem nhẹ.

Phim Nhà nước đầu tư không thể “sống” được tại các rạp hiện nay. Nhưng thông qua các đài truyền hình địa phương cũng như được chiếu rộng rãi qua nhiều phương tiện chúng ta đã thấy được những ảnh hưởng trong việc định hướng giáo dục tính thẩm mĩ cho người dân trong nước cũng như quảng bá rất tốt hình ảnh, đất nước con người Việt Nam ra thế giới. Đây là một tài sản có giá trị tinh thần vô giá không thể mang ra so sánh. Qua đó đề xuất Nhà nước cần phải tiếp tục đầu tư cho thể loại phim này”.

Kết thúc buổi gặp gỡ, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện bày tỏ sự trân trọng những đóng góp quý báu của các bậc văn nghệ sĩ lão thành đã dày công cống hiến tài và lực cho nền điện ảnh Việt Nam.

Bộ trưởng cho rằng câu chuyện của Hãng Phim truyện Việt Nam chỉ là một phần của vấn đề trong hoạt động lĩnh vực văn hóa nghệ thuật hiện nay. Từ sự kiện này phải giải quyết vấn đề của điện ảnh: Hãng phim tư liệu và khoa học; Hãng phim hoạt hình…Tất nhiên không thể giữ như cũ mà phải đổi mới cơ chế điều hành nhưng không thể thiếu bàn tay của Nhà nước.

Bộ trưởng cũng cho biết, sẽ tiếp tục lắng nghe, thấu hiểu và sẽ cố gắng giải quyết những vấn đề nêu trên càng sớm càng tốt; đồng thời hứa với các nghệ sĩ sẽ tập hợp các ý kiến đóng góp để sớm báo cáo Ban Bí thư, Chính phủ.

Nguyễn Nam